تنگی مجرای بینی یکی از شایع‌ترین علل انسداد جریان هوای بینی می باشد که یک اختلال تنفسی است و منجر به گرفتگی شدید بینی، خر و پف، تنفس از دهان، خشکی دهان و دشواریهای دیگر می شود. در واقع عوارض این نوع اختلال محدود به مشکل تنفس نمی شود و به مرور بر قلب و ریه ها و سیستم داخلی بدن نیز تأثیر منفی می گذارد. اکثر پزشکان نیز تنگی دریچه بینی را به عنوان دلیل اصلی مشکلات سینوسی در نظر نمی‌گیرند. بنابراین بهتر است بیمار همه علائم بیماری را برای پزشک متخصص گوش و حلق و بینی به طور دقیق شرح دهد.

مجرا یا دریچه بینی چیست؟

در هر طرف بینی یک دریچه داخلی و یک دریچه خارجی وجود دارد. دریچه‌های بینی، بخشی از بینی هستند که باریک‌ترین قسمت راه هوایی بینی می‌باشند و به همین علت جریان هوای محدودی در مجاری بینی وجود دارد. این دریچه‌ها در نواحی وسط و پایین بینی قرار دارند و کار آنها محدود کردن جریان هوا می باشد.

دریچه خارجی بینی شامل چهار بخش است:

سپتوم قدامی

دیواره جانبی بینی

سر مخروط پایین

روزنه گلابی شکل استخوانی

و دریچه داخلی بینی شامل دو بخش می باشد:

سپتوم (تیغه) بینی از زیر استخوان‌های بینی تا نزدیکی نوک بینی

غضروف جانبی بالایی که از تیغه میانی زیر استخوان بینی در هر طرف گسترش می‌یابد.

علت تنگی مجرای بینی چیست؟

تنگی مجرای بینی زمانی رخ می‌دهد که دریچه بینی ضعیف شده یا باریک شود. تنگی دریچه بینی سبب افزایش مقاومت در هنگام تنفس می شود که شبیه به احساس ناتوانی در کشیدن هوای کافی برای تنفس مناسب است.

شایع ترین علل تنگی مجرای بینی عبارتند از:

• انجام رینوپلاستی در گذشته (از جمله برداشتن قوز بینی)
• کوچک کردن بیش از حد بینی در عمل رینوپلاستی
• ضربه خوردن یا شکستگی بینی ( زیرا باعث التهاب، بافت متورم یا بافت اسکار بیش از حد و در نتیجه تنگی مجرا می‌شود.)
• نقص مادرزادی در غضروف بینی (مثلاً سوراخ‌های باریک بینی، یا کولوملای پهن)
• انحراف بینی
• پیری (روند پیری به طور طبیعی موجب ضعف در ساختار کلی بینی می‌شود.)

علائم تنگی مجرای بینی

• گرفتگی شدید بینی و مشکل در تنفس از داخل بینی
• انسداد بینی و راه‌های عبور سینوس

روش های درمان تنگی مجرای بینی چیست؟

1-باز کننده های دریچه بینی

• نوارهای صاف تنفسی : که متسع کننده بینی هستند، به بیمار کمک می کنند تا به صورت دستی دریچه‌های بینی را بسط دهد و تنفس راحت تری داشته باشد.را انتخاب می‌کنند. این مکانیزم بیشتر در شب استفاده می‌شود و توسط ورزشکاران و بیماران آپنه خواب نیز مورد استفاه قرار می‌گیرد.
• مخروط‌های بینی : در داخل سوراخ‌های بینی قرار می گیرد تا دریچه‌ها باز شوند.

2-دارو

اسپری‌های ضد انعقادی و استروئیدی بینی که مخاط بینی را کاهش داده و برای بهبود تنفس، دریچه‌های بینی را به اندازه کافی باز می کنند. توجه داشته باشید که بیش از 3 روز متوالی از اسپری بینی افریون (اکسیمتازولین) استفاده نشود، زیرا ممکن است منجر به گرفتگی شدید مجدد شود.

3-جراحی دریچه بینی

دائمی‌ترین و مؤثرترین روش درمان تنگی دریچه بینی جراحی است. اگر تنگی مجرای بینی سبب بروز نشانه‌های قابل توجهی شود، جراحی بزرگ کردن دریچه داخلی بینی برای بیمار ضروری می شود. در این جراحی از پیوند گسترش دهنده غضروف استفاده می شود که بین غضروف جانبی بالایی و تیغه بینی قرار می‌گیرد. این غضروف پیوندی لبه بالایی و پایینی غضروف جانبی بالایی سپتوم را به هم متصل می‌کند. در این عمل جراح باید انحراف معکوس V را کاهش داده یا از بین ببرد، ولی ممکن است طاق میان بینی را نیز گسترش دهد.

بیماری که دچار تنگی شدید دریچه خارجی بینی شده باشد نیاز به پیوند غضروف متفاوتی برای تقویت دیواره ضعیف بینی دارد. برای این بیمار معمولاً پیوند بسط دهنده بالی شکل انجام می شود. پیوندهای افزایش غضروف بالی شکل، گرافت‌هایی هستند که برای تقویت راه هوایی بینی در قسمت تنگی سوراخ بینی استفاده می‌شوند. گرافت‌های بال مانند در بخش‌های جراحی زیر جلدی در ضعیف‌ترین قسمت غضروف‌های جانبی پایین قرار می‌گیرند. جراح پیوندهای بسط دهنده بالی شکل را از تیغه بینی، دنده یا غضروف گوش بیمار تهیه می کند. انتخاب ایده آل برای این پیوند، غضروف گوش است زیرا به راحتی به شکل منحنی شکل می‌گیرد.

جراحی تنگی دریچه های بینی پیچیده می باشد و لازم است جراح در به کارگیری تکنیک های مختلف متبحر و با تجربه باشد تا در ترمیم آن موفق شود. و برای بیمارانی که دچار تنگی دریچه بینی هستند، این جراحی می‌تواند تغییر دهنده زندگی آن‌ها باشد.

کوچک کردن پره های بینی